زبان برنامه نویسی PHP چیست؟

زبان برنامه نویسی PHP یک زبان برنامه نویسی مفسری است و به شما این امکان را می دهد که برنامه هایی به سبک رویه ای یا شی گرا ایجاد کنید. این زبان یک زبان عالی برای طراحی سیستم های مدیریت محتوا (CMS) است. بیشترین کاربرد PHP در زمینه برنامه نویسی سایت های داینامیک بوده و سایت های معروف زیادی در دنیا توسط این زبان برنامه نویسی کدنویسی شده اند.

اولین چیزی که باید در مورد زبان برنامه نویسیPHP بدانید این است که این زبان برنامه نویسی یک زبان اسکریپت نویسی با کاربرد عمومی و متن باز است. این زبان به طور گسترده در طراحی و ساخت سایت های مختلف اینترنتی از سایت های شخصی گرفته تا فروشگاه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد.  به عبارتی ساده تر می توان گفت که زبان برنامه نویسی پی اچ پی به طور خاص برای نوشتن برنامه هایی که در وب سرور اجرا می شوند ( اسکریپت ها) و به منظور طراحی سایت به کار گرفته می شود. 
خود کلمه PHP کوتاه شده کلمه HYPERTEXT PREPROCESSOR است. دستورات زبان برنامه نویسی PHP، بسیار شبیه به زبان برنامه نویسی C بوده و تا حد زیادی متاثر از زبان های برنامه نویسی JAVA و PERL نیز است. اکثر سیستم های مدیریت محتوا که برای طراحی و ایجاد سایت استفاده می شود مانند وردپرس، جوملا و... با کمک زبان برنامه نویسی پی اچ پی نوشته شده اند. پی اچ پی قادر است با پایگاه داده های معروفی مانند MYSQL ، POSTGRESQL ، ORACLE ، SYBASE ، INFORMIX و MICROSOFT SQL SERVER  به خوبی کار کند. 

تاریخچه زبان برنامه نویسیPHP و نسخه‌های آن

تاریخچه زبان برنامه نویسیPHP از پاییز سال 1994 آغاز می شود. هنگامی که راسموس لردورف کار خود را در زمینه خلق یک زبان جدید آغاز کرد. تنها هدفی که در ذهن داشت این بود که چطور می تواند بفهمد که چند نفر به طور آنلاین در حال خواندن رزومه او که بر روی سایت قرار دارد هستند. او ابتدا این اسکریپت خود را به زبان PERL/CGI نوشت. اسکریپتی که راسموس لردورف نوشته بود دو کار ساده را انجام می داد یکی این بود که اطلاعات کاربران را ثبت می کرد و دیگر این که تعداد بازدید کنندگانی که به صورت آنلاین رزومه او را مشاهده می کردند نشان می داد. 
 در نتیجه راسموس لردورف برای این که کارفرمایان را تحت تاثیر قرار دهد امکانی را فراهم کرد که هر کارفرما که در حال بازدید از رزومه او بود بتواند به مشاهده این اطلاعات بپردازد. این موضوع باعث شد که ایمیل های فراوانی به سمت او جاری شود و کاربران زیادی درخواست کردند که راسموس این کد و ابزاری که استفاده می کند را در اختیار آنها قرار دهد. این موضوع انگیزه ای شد که او این کد را برای آن ها از طریق ایمیل ارسال کند و نام آن را PHP یا ( PERSONAL HOME PAGE) بگذارد. موفقیت ابزاری که لردور خلق کرده بود روز به روز بیشتر شد. بنابراین او تصمیم گرفت که این ابزار را توسعه دهد.
 از اینجا به بعد نسخه های مختلف PHP خلق شدند. بعد از آن نسخه PHP2 در نوامبر سال 1997 به وجود آمد که می توانست داده های وارد شده در یک فرم HTML را با کمک زبان برنامه نویسی C به متغیر های سمبلیک تبدیل کند. این نسخه نیز در بین برنامه نویسان محبوب شد و گروهی از برنامه نویسان جدید تصمیم گرفتند که به لردورف ملحق شوند. به کمک این برنامه نویسان موتور پردازشگر این زبان از ابتدا نوشته شد و نسخه PHP3 در سال 1998 خلق شد، که مورد استقبال کاربران زیادی قرار گرفت. بعد ها این زبان روز به روز گسترش یافت و شرکت های بسیار بزرگی به سمت استفاده از آن روی آوردند. تا به امروز که در حال نوشتن این مقاله هستیم نسخه PHP 8  آن به صورت رایگان در اختیار همه برنامه نویسان از سراسر دنیا قرار گرفته است. 

 کاربردهای زبان برنامه نویسیPHP

زبان برنامه نویسیPHP به سبب ویژگی هایی که دارد و با کمک کتابخانه ها و نرم افزارهای گوناگونی که برای آن توسعه داده شده است، می تواند در زمینه های مختلفی چون تولید بازی آنلاین، ایجاد شبکه های اجتماعی، وب سرویس ها، سیستم های مانیتورینگ و همچنین ایجاد API کاربرد های فراوانی داشته باشد. در ادامه با برخی از رایج ترین کاربردهای زبان PHP آشنا می شویم. 

طراحی وب‌سایت (Back-End)

اصلی ترین کاربرد این زبان در زمینه طراحی وب سایت است. بسیاری از سایت های بزرگ توسط این زبان پیاده سازی شده اند. از جمله معروف ترین این سایت ها می توان به Yahoo، Facebook ، Wikipedia، شبکه اجتماعی Tumblr و ... اشاره کرد. همچنین سایت بزرگ دیجی کالا که معرف همگان است نیز با  این زبان برنامه نویسی کد نویسی شده است. 

ساخت نرم افزار دسکتاپ

با کمک افزونه PHP –GTK برنامه نویسان می توانند به ساخت و توسعه برنامه های مختلف دسکتاپ اقدام کنند. البته در زمینه برنامه نویسی برای ویندوز باید بگوییم که استفاده از این روش کمی دشوار است. 

ساخت قالب و افزونه وردپرس

از دیگر کاربردهای رایج این زبان برنامه نویسی این است که می توانید به کمک آن به طراحی افزونه و قالب برای وردپرس اقدام کنید. 

ساخت ربات تلگرام

ساخت ربات برای شبکه پرطرفدار تلگرام یکی دیگر از کاربردهایی است که زبان برنامه نویسیPHP دارد. ربات های تلگرامی برای پشتیبانی، اطلاع رسانی، فروش و پیگیری محصول به کار گرفته می شوند. کاربردهای این زبان بیشتر از این موارد است و توضیح همه آن ها در این مقاله نمی گنجد.

قابلیت های زبان PHP چیست ؟

زبان برنامه نویسی PHP  قادر است که به فایل های موجود در سیستم دسترسی داشته باشد و به ایجاد، باز کردن، ویرایش و خواندن و نوشتن در آن ها اقدام کند. همچنین پی اچ پی می تواند به مدیریت فرم ها بپردازد و داده ها را از کاربر جمع آوری کرده و آن ها را در یک فایل یا یک پایگاه داده ذخیره کند. در نهایت این اطلاعات جمع آوری شده را از طریق ایمیل ارسال کند و حتی داده ها را از داخل فایل و داخل پایگاه داده بازیابی کرده و به کاربر نمایش دهد. 
با کمک این قابلیت برنامه نویسان و طراحان سایت می توانند فرم های مختلف ورود و نمایش اطلاعات را طراحی کنند. این قابلیت می تواند در طراحی سایت های فروشگاهی و ایجاد و درج محصول، ایجاد سبد خرید و ثبت اطلاعات مربوط به محصول و اطلاعات کاربر مورد استفاده قرار گیرد. 
از دیگر کاربردهای آن می توان به دسترسی به کوکی ها در مرورگر و همچنین تنظیم آن ها اشاره کرد. شما همچنین در طراحی سایت می توانید اجازه دسترسی به برخی صفحات سایت را به کاربرانی که مشخص می کنید ندهید. این قابلیت می تواند کاربردهای بسیار زیادی در پروژه های مختلف داشته باشد. 

مزیت های زبان PHP نسبت به سایر زبان های برنامه نویسی

زبان PHP یک زبان برنامه نویسی منبع باز (Open Source) و رایگان است. از جمله مزایای php نسبت به سایر زبان ها می توان به فریم ورک ها، منبع باز بودن، رایگان بودن، سرعت اجرا، کدهای بهینه و... اشاره کرد.  همچنین این زبان برنامه نویسی را می توان در سیستم های عامل مختلفی مانند یونیکس، لینوکس، ویندوز و ... به راحتی استفاده کرد. چیزی که در سایر زبان های برنامه نویسی کمتر شاهد آن هستیم.
  مزیت دیگر آن سرعت یادگیری بالا در زمینه برنامه نویسی با پی اچ پی است. کدهای تمیز و ساختار یافته آن باعث می شود که توسعه دهندگان بتوانند اسکریپت ها و برنامه هایی با سرعت اجرای بسیار بالا ایجاد کنند. کار با انواع مختلف پایگاه داده و اتصال ایمن به آن ها از طریق یک ماژول داخلی از دیگر ویژگی ها و مزایای php نسبت به سایر زبان های برنامه نویسی وب است. 
 به دلیل این که این زبان دارای یک اجتماع بزرگ از برنامه نویسان از سراسر دنیا است، پشتیبانی و سرعت پاسخگویی به مشکلاتی که در هنگام کد نویسی با این زبان به وجود می آید بسیار بالا است و می توانید در توسعه کدهای خود هر گونه مشکلی داشته باشید را در انجمن پی اچ پی مطرح کنید تا راه حل های مختلف به شما پیشنهاد شود. 

دلیل محبوبیت PHP

محبوبیت زبان برنامه نویسیPHP به نسبت سایر زبان ها بسیار بیشتر است. وجود چارچوب ها و فریم ورک های مختلف برنامه نویسی مانند لاراول که جزو محبوب ترین و پر استفاده ترین آن ها به شمار می رود سبب شده است که این زبان برنامه نویسی در صدر زبان های برنامه نویسی برای طراحی وب سایت قرار گیرد. همچنین آموزش آسان و یادگیری سریع آن و شباهت کدهای آن با زبان نام آشنای C باعث شده است که خیلی از افراد به یادگیری این زبان برنامه نویسی روی آورند.
  طراحی سیستم های مدیریت محتوای قوی مانند وردپرس که نیز بر محبوبیت این زبان افزوده است. به کمک cms ها می توان سایت های تجاری بسیار قدرتمند و فروشگاه های آنلاین بسیار حرفه ای را طراحی کرد. همه این عوامل دست به دست هم داده اند تا روز به روز بر محبوبیت زبان برنامه نویسی پی اچ پی افزوده شود. 

معرفی فریم ورک ها و CMS های نوشته شده با PHP

تعداد فریم ورک ها و کتابخانه هایی که با کمک زبان برنامه نویسی PHP نوشته شده اند بسیار زیاد است. بنابراین دست توسعه دهندگان برای طراحی و برنامه نویسی وب سایت ها باز است و می توانند هر کدام را که خواستند با توجه به نیاز خود انتخاب کنند. در ادامه با برخی از معروف ترین و رایج ترین این فریمورک ها آشنا می شویم. 
Laravel : این فریمورک به تازگی در بین توسعه دهندگان وب سایت ها رواج پیدا کرده است و قابلیت های بسیار زیادی دارد. 
Codeigniter: برنامه نویسانی که می خواهند به توسعه سریع صفحات وب سایت اقدام کنند این فریمورک توصیه می شود. از ویژگی های آن متن باز بودن و سبک بودن کدهای نوشته شده با آن است. 
Cake: نحوه کارکرد این فریمورک بر اساس Mvc یا Model-View-Controller است. برای کدنویسی پروژه های بزرگ به دلیل سبک بودن و سرعت زیاد این فریمورک توصیه می شود. 
 Symphony: از این فریمورک می توان برای برنامه نویسی پروژه های پیچیده و تخصصی استفاده کرد. 
Yii : این فریمورک که از دیگر فریمورک های محبوب و پرطرفدار پی اچ پی است می تواند در ساخت سایت و پرتال های پرترافیک، Cms ها و فروم ها به کار برده شود. از قابلیت های منحصر به فرد Yii این است که قابلیت ارتباط آسان با فریمورک های دیگر را دارد. از بهترین و پرکاربرد ترین CMS هایی که توسط PHP نوشته شده اند می توان به وردپرس، جوملا، دروپال، مجنتو و پرستاشارپ اشاره کرد.